HAZIRLIK ÇALIŞMALARI
1. En sevdiğiniz oyunun kurallarını anlatınız.- Cevap: Yakan top oynamayı çok seviyorum. Oyunun kuralları çok basit. İki gruba ayrılınır. Bir grup kaçarken diğer grup onu topla vurmaya kalkar. Kim daha fazla kişiyi top ile yakarsa oyunu kazanmış olur.
- Cevap: Oyunda kargaşa olur. Oyunda anlaşmazlıklar olur. Oysa herkesin kurallara sadık olması ve oyunu öyle oynaması gerekmektedir.
- Cevap: Sınıf içinde kaos ve düzensizlik olurdu. Bu da sınıf içi düzenin bozulmasına neden olurdu. Ne yazık ki bu kimsenin istemeyeceği bir şeydir.
Yazılı olmayan kurallara yaşamınızdan örnekler veriniz: Görgü kuralları, gelenekler, dinî kurallar, ahlâk kuralları yazılı olmayan kurallardır
Yazılı olan kurallara yaşamınızdan örnekler veriniz: Yazılı kurallar hukuk kurallarıdır. Devlet hukuk kurallarının uygulanmasını sağlar. Bu kurallara herkes uymak zorundadır. Yazılı kurallara uyulmaması durumunda devletin yasal güçleri devreye girer.
4. Sınıf Meb Yayınları İlkokul İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi Ders Kitabı Sayfa 77 Cevabı
ETKİNLİK
Aşağıda verilen ifadeler hangi kural türüdür? İşaretleyiniz.- Cevap:
Aile büyüklerinizden yardım alarak yazılı olmayan kurallardan zaman içinde değişenlere örnek veriniz.
Yazılı olmayan kuralar kolay kolay değişmez.
DEĞERLENDİRME ÇALIŞMALARI
1- Kurallara neden ihtiyaç duyarız?- Cevap: Çünkü kurallar günlük hayatı ve toplumsal yaşamı düzenler. Düzenli bir hayat için kurallara ihtiyaç duyarız.
- Cevap: İkisinin de yaptırım gücü yüksektir. Biri aile içi ilişkileri toplum içi ilişkileri yazılı olmadan düzenler diğeri ise kurallar koyarak yazılı olarak düzenler.
4. Sınıf Meb Yayınları İlkokul İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi Ders Kitabı Sayfa 78 Cevabı
HAZIRLIK ÇALIŞMALARI
Mustafa
Kemal Atatürk “Özgürlük, başkasına zararlı olmayacak her türlü
kullanımda bulunmaktır. Kişisel özgürlüğe sınır olarak başkalarının
özgürlük sınırı gösterilir. Bu sınır ancak yasa yoluyla saptanır ve
belirtilir.” sözüyle neyin önemini vurgulamıştır? Arkadaşlarınız ile
tartışınız.,
- Cevap: Özgürlük ancak bir başkasının özgürlük alanına saygısızlık yapılmadığı müdahalede bulunulmadığı zaman bir anlam kazanabilir.
ETKİNLİK
Okulda
okul yönetimi, öğretmenler ve diğer görevlilerin uyacağı kurallar yasa
ve yönetmeliklerle belirlenmiştir. Bu kuralların neler olduğunu ilgili
kişilerle görüşme yaparak yazınız.
- Cevap:
Okul yönetimi: Milli Eğitim Temel Kanunu
Öğretmenler: Okul yönetmeliğiDiğer görevliler: Okul yönetmeliği
Öğrencilerin de uyacağı kurallar vardır. Yasa ve yönetmeliklerle belirlenmiş olan bu kurallara örnekler veriniz.
- Cevap: Mesela sınıfı kirletmemek, okul malına zarar vermemek, ders zili çalmadan okulda olmak
Kuralların ortadan kalkması hak ve özgürlüklerimizi nasıl etkiler? Açıklayınız.
- Cevap: Kurallar olmazsa haklarımızı savunacak kurum veya kişiler de olmamış olur. Bu durumda özgür davranamayız. Haklarımızı korumak adına yasalar ve kuralların olmasını isteriz.
4. Sınıf Meb Yayınları İlkokul İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi Ders Kitabı Sayfa 79 Cevabı
Trafik
kurallarına uymayan bir sürücü ne tür yaptırımlarla karşılaşabilir?
Trafik kurallarına uymak hangi hak ve özgürlüklerimizin korunmasını
sağlar?

- Cevap: Trafik kanununda ne yazıyorsa yapmış olduğu suçun karşısında yazılı olarak belirtilmiş cezaya çarptırılır. Ama uyarsa yolculuk hakkından tutun da her hakkımızı daha rahat kullanabilmek mümkün olacaktır.
DEĞERLENDİRME ÇALIŞMALARI
“Evet” ya da “Hayır” kutucuklarından uygun olanı işaretleyerek seçiminizin nedenini açıklayınız.
- Cevap:
1. Kurallar hak ve özgürlüklerimizin korunmasını sağlar. EVET.
Çünkü: Evet korur. Çünkü bu sayede hiç bir güç bizlerin hak ve özgürlüğünün alınmasını gerçekleştiremez.
2. Kurallar hak ve özgürlüklerimizi sınırlandırır. HAYIR.
Çünkü: Hayır sınırlandırmaz aksine korur.
HAZIRLIK ÇALIŞMALARI
Aşağıdaki resmi inceleyiniz. Kurallara uymayan oyuncuya nasıl davranılmaktadır? Anlatınız.
- Cevap: Kurallara uymayan oyuncu oyundan kurallar gereğince ihraç edilmektedir. Bu davranış normal bir davranıştır. Çünkü kurallara uymamanın cezası daha önce belirtilmiştir ve uymayan oyuncu sonucunu kabullenmelidir.
ETKİNLİK
Aşağıdaki resimleri inceleyiniz.1.Hangi resimde kurallara uyulmaktadır?
- Cevap: 2. Resimde kurallara uyulmaktadır.
- Cevap: Kurallara uyulmazsa kargaşa ortaya çıkar. Bu da toplum içinde huzursuzluğun ortaya çıkmasına neden olur.
1. Aşağıdaki şiire anlamına uygun bir başlık yazınız.
- Cevap: KURALLARA UYALIM
- Cevap: Kurallar birlikte yaşamanın temelidir, Başkalarının ve kendi haklarımız ancak kurallar sayesinde korunur. İnanlar ancak bir arada yaşarlarsa ve de kurallara uyarlarsa mutlu ve mesut bir şekilde yaşama şansına sahip olurlar.
- 3. Aşağıdaki şiiri ritim eşliğinde söyleyiniz.
DEĞERLENDİRME ÇALIŞMALARI
1. Kurallara uyulmaması hâlinde ne gibi sorunlar yaşanır?- Cevap: Kurallara uyulmazsa kargaşa ortaya çıkar. Bu da toplum içinde huzursuzluğun ortaya çıkmasına neden olur.
- Cevap: Yazılı kurallarda yapılan davranışın cezası neyse o uygulanır. Yazılı olmayan kurallar ise toplumdan dışlanma hakir görülme yalnızlaşma gibi sonuçları doğurur.
- Cevap: Ülkede hiç bir gücün hiç bir şeyin hukuk kurallarından daha üstün olmamasıdır.
4. Sınıf Meb Yayınları İlkokul İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi Ders Kitabı Sayfa 82 Cevabı
HAZIRLIK ÇALIŞMALARI
Aşağıdaki resmi inceleyiniz. Resimde gördüğünüz sorunu anlatınız.

- Cevap: Ulvi kütüphaneden kitap almıştır ama kitapları zamanında teslim etmemiştir. Bu da yanlış bir davranıştır.
ETKİNLİK
Aşağıdaki sıralı resimleri inceleyiniz. Yaşanan sorunu ve sorunun çözümü için izlenen yolu açıklayınız.
- Cevap: Çocuklar yolun üzerinden yürümektedirler. Oysaki yaya kaldırımından yürümeleri gerekmektedir. Ne yazık ki bilinçsiz sürücüler yaya geçidine araç koydukları için çocuklar yoldan yürümek zorunda kalmışlardır. Bu sorunu anne polise telefon açıp şikayette bulunarak çözmüştür.
4. Sınıf Meb Yayınları İlkokul İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi Ders Kitabı Sayfa 83 Cevabı
Aşağıdaki durumlarda kuralların uygulanması için neler yapılabileceğini yazınız.
1. Fotoğraf çekmenin yasak olduğu bir müzede arkadaşınızın fotoğraf çektiğini gördünüz.
- Cevap: Hemen arkadaşımı uyarırdım. Çünkü yaptığı yanlış bir davranıştır.
2. Parkta arkadaşlarınızın çöplerini yere attığını gördünüz.
- Cevap: Arkadaşımı uyarırdım. O çöpü almasını isterdim. Çünkü parkları kirletemeyiz. Buna hakkımız olmadığını anlatırdım.
3. Arkadaşlarınızın okul merdivenlerinden iniş çıkış yönlerine dikkat etmediğini gördünüz.
- Cevap: Arkadaşlarımı uyarırım. Çünkü bu şekilde davranmaya devam ederlerse kendilerine zarar verebilecek bir davranış yapabilirler.
4. Sınıf başkanlığı seçiminde oy kullanmak istemeyen bir arkadaşınızı fark ettiniz.
- Cevap: Onu hemen uyarırdım. Oy verme veya seçilme hakkını kullanmanın demokrasi için gerekli bir davranış olduğunu ona söyler ondan da bu hakkını kullanmasını isterdim.
5. Bir arkadaşınızın elini yıkadıktan sonra musluğu kapatmadığını gördünüz.
- Cevap: Suyu boşa tüketmek israftır. Bizlerin de bunu yapmaya hakkımız yoktur. Bundan dolayı da arkadaşımı musluğu kapatması için uyarırdım.
DEĞERLENDİRME ÇALIŞMALARI
“Kurallara uymak ve uymayanları uyarmak yurttaşlık görevidir.” sözüyle ne anlatılmak istenmektedir? Yazınız.
- Cevap: Toplum içinde yaşıyorsak bunun bazı kuralları da beraberinde getirdiği gerçeğini unutmamalıyız. Bize düşen ilk görev kurallara uymaktır. İkinci görev ise kurallara uymayanları uymaları konusunda uyarmaktır.
4. Sınıf Meb Yayınları İlkokul İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi Ders Kitabı Sayfa 84 Cevabı
A. Aşağıdaki ifadelerden doğru olanların başına “D”, yanlış olanların başına “Y” yazınız.
2. (.Y.) Yere tükürmemek bir görgü kuralıdır.
3. (.D..) Kurallara uymak bir vatandaşlık görevidir.
4. (.D..) Kurallar zaman içerisinde değişebilir.
5. (.Y..) Bayramda büyüklerimizi ziyaret etmek yazılı bir kuraldır.
6. (.D..) Hukukun üstünlüğü hem bireyin hem de devletin yasalara uymasıyla mümkündür.
7. (.Y..) Kuralların olmadığı toplumlar, diğer toplumlara göre daha güvenlidir.
8. (.Y..) Toplumda sadece yazılı olmayan kurallara uymak yeterlidir.
9. (.D..) Kurallara uyulmadığında yaptırımlarla karşılaşırız.
10. (.D..) Kurallar toplumda huzuru sağlar.
B. Aşağıdaki cümleleri, verilen sözcük veya sözcük grubu ile tamamlayınız.
yazılı kurallar – yazılı olmayan – kurallar – yasalarla – ceza – ayıplama – değişim -yaptırım
2. Yazılı olmayan kurallara uymadığımız zaman …….ayıplama , kınama, dışlama gibi yaptırımlarla karşılaşırız.
3.Hukuk kuralları ……..yazılı kurallar.…………………….dır.
4.Kurallara uymadığımız zaman …..yaptırım..… uygulanır.
5. Görgü kuralları, gelenekler, din kuralları ve ahlâk kuralları YAZILI OLMAYAN KURALLARDIR dır.
6. Hukuk kurallarına uyulmazsa ilgili kurumlar ….…ceza..…………… verir.
7.Bireyin devlete, devletin de bireye karşı görev ve sorumlulukları ………yasalarla ………… belirlenmiştir.
4. Sınıf Meb Yayınları İlkokul İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi Ders Kitabı Sayfa 85 Cevabı
C. Aşağıdaki sorulardan doğru seçeneği işaretleyiniz.
1. Aşağıdakilerden hangisi kurallara uyulmayan bir durumu ifade etmektedir?
A) Ali’nin yedi yaşında okula başlaması
B) Şoför Ahmet Bey’in kırmızı ışıkta otomobilini durdurması
C) Hasan’ın söz hakkı alarak konuşması
D) Merve’nin otobüse sıra takip etmeden binmesi
I. Toplumsal uyum artar.
II. Herkes haklarını özgürce kullanabilir.
III. Hak ve özgürlüklerimiz zarar görebilir.
IV. Toplumda huzursuzluk ortaya çıkar.
A) Yalnız I B) Yalnız III C) II ve III D) III ve IV
Aşağıdakilerden hangisi sözü edilen kurallardandır?
A) Yazılı kurallar
B) Kanunlar
C) Yönetmelikler
D) Yazılı olmayan kurallar
A) Büyüklerimize karşı saygılı olmak
B) On sekiz yaşında oy kullanmak
C) Konuşan birinin sözünü kesmemek
D) Toplu taşıma araçlarında yüksek sesle konuşmamak
A) Trafikte kırmızı ışıkta geçer.
B) Ülkesine ve vatanına bağlıdır.
C) Yasalara uyar.
D) Kurallara uymayanları uyarır.
D. Aşağıdaki kavram haritasında boş bırakılan yerleri, verilen sözcük veya sözcük gruplarından uygun olanları kullanarak doldurunuz.

4. Sınıf Meb Yayınları İlkokul İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi Ders Kitabı Sayfa 87 Cevabı
E. Kurallara uyulmaması halinde ortaya çıkabilecek sorunlara dikkat çeken bir yazı yazınız.
A. Aşağıdaki ifadelerden doğru olanların başına “D”, yanlış olanların başına “Y” yazınız.
- Cevap:
2. (.Y.) Yere tükürmemek bir görgü kuralıdır.
3. (.D..) Kurallara uymak bir vatandaşlık görevidir.
4. (.D..) Kurallar zaman içerisinde değişebilir.
5. (.Y..) Bayramda büyüklerimizi ziyaret etmek yazılı bir kuraldır.
6. (.D..) Hukukun üstünlüğü hem bireyin hem de devletin yasalara uymasıyla mümkündür.
7. (.Y..) Kuralların olmadığı toplumlar, diğer toplumlara göre daha güvenlidir.
8. (.Y..) Toplumda sadece yazılı olmayan kurallara uymak yeterlidir.
9. (.D..) Kurallara uyulmadığında yaptırımlarla karşılaşırız.
10. (.D..) Kurallar toplumda huzuru sağlar.
B. Aşağıdaki cümleleri, verilen sözcük veya sözcük grubu ile tamamlayınız.
yazılı kurallar – yazılı olmayan – kurallar – yasalarla – ceza – ayıplama – değişim -yaptırım
- Cevap:
2. Yazılı olmayan kurallara uymadığımız zaman …….ayıplama , kınama, dışlama gibi yaptırımlarla karşılaşırız.
3.Hukuk kuralları ……..yazılı kurallar.…………………….dır.
4.Kurallara uymadığımız zaman …..yaptırım..… uygulanır.
5. Görgü kuralları, gelenekler, din kuralları ve ahlâk kuralları YAZILI OLMAYAN KURALLARDIR dır.
6. Hukuk kurallarına uyulmazsa ilgili kurumlar ….…ceza..…………… verir.
7.Bireyin devlete, devletin de bireye karşı görev ve sorumlulukları ………yasalarla ………… belirlenmiştir.
4. Sınıf Meb Yayınları İlkokul İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi Ders Kitabı Sayfa 85 Cevabı
C. Aşağıdaki sorulardan doğru seçeneği işaretleyiniz.
1. Aşağıdakilerden hangisi kurallara uyulmayan bir durumu ifade etmektedir?
A) Ali’nin yedi yaşında okula başlaması
B) Şoför Ahmet Bey’in kırmızı ışıkta otomobilini durdurması
C) Hasan’ın söz hakkı alarak konuşması
D) Merve’nin otobüse sıra takip etmeden binmesi
- Cevap: D
I. Toplumsal uyum artar.
II. Herkes haklarını özgürce kullanabilir.
III. Hak ve özgürlüklerimiz zarar görebilir.
IV. Toplumda huzursuzluk ortaya çıkar.
A) Yalnız I B) Yalnız III C) II ve III D) III ve IV
- Cevap: D
Aşağıdakilerden hangisi sözü edilen kurallardandır?
A) Yazılı kurallar
B) Kanunlar
C) Yönetmelikler
D) Yazılı olmayan kurallar
- Cevap: D
A) Büyüklerimize karşı saygılı olmak
B) On sekiz yaşında oy kullanmak
C) Konuşan birinin sözünü kesmemek
D) Toplu taşıma araçlarında yüksek sesle konuşmamak
- Cevap: B
A) Trafikte kırmızı ışıkta geçer.
B) Ülkesine ve vatanına bağlıdır.
C) Yasalara uyar.
D) Kurallara uymayanları uyarır.
- Cevap: A
D. Aşağıdaki kavram haritasında boş bırakılan yerleri, verilen sözcük veya sözcük gruplarından uygun olanları kullanarak doldurunuz.
- Cevap:

4. Sınıf Meb Yayınları İlkokul İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi Ders Kitabı Sayfa 87 Cevabı
E. Kurallara uyulmaması halinde ortaya çıkabilecek sorunlara dikkat çeken bir yazı yazınız.
- Cevap: Kurallara uymak her vatandaşın görevidir. Kurallara uymak sadece bizlere değil ailemize ve başkalarına karşı da bir sorumluluktur. Çünkü bu sayede toplum düzen ve kardeşlik saygı ve sevgi içerisinde yaşayabilir.