Su küre: Dünya’nın hava küreden sonra
gelen katmanıdır. Dünya üzerindeki okyanuslar, denizler, göller, akarsular,
yer altı suları, buzullar ve atmosferdeki su buharı su küreyi oluşturur.
Dünya’nın 3/4’ünün sularla kaplı olduğunu biliyorsunuz. Canlılar için hava gibi
su da vazgeçilmez bir yaşam kaynağıdır. Yaşam ortamı su olan birçok canlı
vardır. Çeşitli balıklar, su yosunları, midye ve sünger bunlardan bazılarıdır.
Su küre, taş küre ile iç içe olan bir katmandır. Ancak taş küreyi her yerde
aynı kalınlıkta kuşatmaz. Deniz ve okyanuslardaki suların derinliği göllere ve
nehirlere göre daha fazladır.
Taş küre: Su
küreden sonra gelen ve çeşitli kayaçlardan oluşan bu katmana yer kabuğu adı da
verilir. Taş kürenin üst yüzü kayaçların ufalanmasıyla oluşan toprakla
örtülüdür. Su kürede olduğu gibi taş kürede de birçok canlı çeşidi yaşamaktadır.
İnsanlar ve hayvanların bir kısmı burada yuvalarını yapar ve besinlerini elde
eder. Bitkiler için tutunma yüzeyi oluşturur. Taş kürenin çok büyük bir kısmı
sularla kaplıdır. Görebildiğiniz kısım yani karalar Dünya yüzeyinin yaklaşık
1/4’ü kadardır. Taş küreyi oluşturan kayaçlardan bazıları ekonomik açıdan
değerlidir. Bu kayaçlara maden adı verildiğini biliyorsunuz. Kimi yerlerde
insanlar maden çıkarmak için maden ocakları açarlar.
Petrol ve kömür gibi fosil yakıtlar da taş kürenin derinliklerinden
çıkarılır. Dünya’nın en rahat görebildiğiniz kısmı olan taş kürenin kalınlığı
her yerde aynı değildir. Karalar, yüksek dağların bulunduğu yerlerde kalın,
derin okyanus diplerinde ise daha incedir. Dünya’yı bir elma gibi düşünürseniz,
elmanın kabuğunu taş küreye benzetebilirsiniz. Bu durumda taş kürenin
kalınlığı da elmanın kabuğunun kalınlığına benzetilebilir. Bilim insanlarının
yaptıkları araştırmalar taş kürenin iç kısmına doğru gidildikçe sıcaklığın
arttığını göstermiştir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder